Философия оқулығы №2 “Болмыс және емес”

Философия оқулығы №2

“Болмыс және емес” кітабы жайлы

“Философия оқулығы” атты сериалдық кітаптар философия саласы қандай тақырыптармен жұмыстап ары қарай қандай тақырыптар маңызды болып жатқаны туралы таныстыру мақсатты. Философия тарихы, философия теориясы, философия тұжырымдамалары және де философия ағымдарын сериалдық кітаптар ретінде шығарып жатырмын. 

Бұл кітап арқылы философияның ең үлкен тақырыбы "Болмыс" деген ұғымды Жан-поль Сартрдың кітабынан аударып оқулық пішініне енгіздім. Кітаптың соңында әңгімелесу мақсатты сұрақтар енгізілді. Сартр "Болмыс" тұжырымдамасын шығарып келу үшін "Емес" деген ұғымды қолданғын. Бұл кітап оған расымен үлкен ат атақ әкелген еді.

Бұл кітаптан оның көптеген туындылары пайда болған. Сартр бұл кітабының түсініктемесі ретінде көптеген әдеби кітаптар мен драмалық қойылым деген сияқты көптеген туындылар шығарған. Неліктен туынды деп атап отыр дегенде көпшілікке тараған. Ендеше көп адамдар қабылдап алмаған болса оны туынды деп атамас еді. Сартр расымен де көп туындылы.

Сартрдың айтуынша эксистенциализмнан асып өзін пайда болдыру сол туынды оның айтуынша кім болса да өзінің ''Жобасы''болуы маңызды деген. Тек қана адамның болмыстағы сол эксистенциясы жеткіліксіз. Ендеше содан кейін эссенция болуға тиіс. Оны алдымен "болмыс" маңызды одан кейін кім "болуы" маңызы болу болмау деп теріс аударып болмыс шын болды деп түсінуге болады. Бірақ моңғол тілінде болмыс шын келбеттің алдында деп теріс аударып үйренген екен.

Эксистенциализм сол кездерде жаңадан ақылға салу және де ғаламды қалай көру сол көзқарасқа өзгеріс енгізіп өмірдің бір жаңа пішіні болып бір сөзбен айтқанда мода болған. Оны эксистенциализмнің модасының қозғалысы деп те атаған.

Бұл кітап оқулық болғандықтан кейбір ұғымдарды қалай түсіну туралы қысқаша мөлшердегі түсініктемелер жасаған. Одан кейін Сартрдың кітабынан аудырған бөлімін түсірген. "Философияның оқулығы" атты сериалдық кітаптарды келешекте жасайтын лекция семинарларға қолдану мақсатымен бастырғанмын.