Далай ламаға Моңғол адам кім болғандығын көрсететін күндер басталуға шақ қалды

Jan 19, 2021


Далай ламаға Моңғол адам кім болғандығын көрсететін күндер басталуға шақ қалды

Иемденіп туғанбыз деп өлеңдеткіш Моңғолдар Далай ламаның алдында кім кімді иемденіп туғандығын көрсететін күндер басталуға шақ қалды. Монғол адам жүз жылдан кейін Тибеттің сары тымақтысы атты  ламаның қатал ағымынан арылып шыдады ма дегенді көрсету бір сөзбен айтқанда соңғы жүз жылда Монғол адам кім болғандығын көрсететін  күндер басталады.

Неге екені белгісіз осы ақпарат  құралдары арқылы таралып жатқан ақпараттарға қарағанда Монғолдың иесі келе жатқандай ақ сезіледі. Монғол елі осындай иесіз, кез келгендер келіп басынып шоу жасап кететіндей мемлекет болып қалған жоқ шығар.

Әлем оны таниды деп әлемде ешкім танымайтын адамды жарнамалайтын сол бір Коланың жарнамасы есіме түсіп кетті. Расында әлем Монғол адам кім болғанын көретін  жауапкершілікті саналы болып Далай ламаның алдында Шыңғыс ханның ұрпағы екендігін дәлелдейтін күндер басталады. Айтпақшы Шаман деген тағы да сол Тибеттің будда дінінің алдындағы қараңғы сенім ағымы болатын. Будда дініне жеңіліп қуылған Тибеттің Шамандары Монғолға келген екен. Тағы да Тибеттер.

Тибеттер бір кездерде Монғолдарды құлшылықта ұстаған. Бұл құлшылық ең қатал болған. Себебі адамды ешбір белсенсіз дәрменсіз етіп ар жағынан маңдайға жазылған жоғарыдан берілген тағдыр басқа ешқандай амал жоқ бұл менің тағдырым деп өз өзіне ренжіп қайғырып аянышты халге түсіреді. Монғол адам жүз жыл бұрын осындай болатын мерез ауры жер алған осылайша монғолдар жойылады деп те Батыс елдерінің саяхатшылары қауесет тарататын.. Бір ғана ел бізге ешқашан айтып жеткісіз көмек еткен еді.

1950 ші жылдан бастап Монғол адам әлемнің ілім білімімен танысып өзгерді ме дегенді Далай лама келіп көретін болған екен. Далай ламаға Монғол адам қайтадан ешқашан Тибет адамның аяғына бас ұрып дәрменсіз жағдайға түспейді деп өздерінің кербездігін көрсетіп мақтанып масаятын сол күндер басталады. Монғол жігерлі болса Далай лама құйрығын қысып үйіне қайтар еді. Монғол халқым Далай ламаның алдында ат атақтарыңды ойлаңдар.

100 жыл бұрын Манжының бұйрығымен Монғол адамды сезімнің қараңғылығымен қыспаққа алып қорқытып дәрменсіз ауруға шалдыққан халыққа айналдырған. Манжы бірден жойылғандықтан Тибет жалғыз өзі Монғол адамды құлдыққа ұстаған кезең мұнда ғана. Негізінде Манжының жалғасы жүріліп жатыр ғой.

Монғол адамды құлдыққа ұстаған кезең Тибеттің кез кездегі Далай ламалары не істеп қалайша Монғол адамды адастырып қорқытып дәрменсіз күйге түсіруді жақсы біледі. Далай лама кітап оқиды дейді. Далай лама кімнің қандай кітабын оқиды? Ол кітапты қайда қандай баспа компаиясы басып шығарды екен?

Далай лама кітабын қандай тілде оқиды? Монғол тілінде оқи ма? Егер Монғол тілінде оқымаса кім Тибет тілінен аударады? Тибеттер қу болғандықтан Монғол тіліне кітап дұғаларын аудармайды деген. Тіпті мүмкін емес деп алдайды деген.

Көптеген жылдар бойы тибеттер Монғол адамды құлдыққа ұстап басымшылыққа алғанда әсіресе әйелдер мен қыз балаларды секс ойыншығы қылып тіпті зорлап  жатқанын жаман энергиясын қуып шығарып жатырмыз дей берген екен. Бүгінге дейін Тибет жерінде сондай іс жалғасуда деген сыбыс бар. Әлемнің көптеген бейбітшілік үшінгі ұйымдары Далай лама Тибет жерінде қаншама қыздарды зорлап олардың аяғының жіліншік сүйегімен үрлейтін музыка аспап жасайтын фактлер көп қой. Занабазар деген Тибеттің аяқ қолы болған адам неткен көп Моңғол адамның миын Тибеттермен бірігіп ашытып қаншама қыздың аяқ жіліншігімен үрлейтін музыка аспабын жасады екен.

Занабазарды құдай жасаған деп табынады. Бірақ Құдай адамды өзгеше айтқанда Занабазарды жасаған жоқ па еді. Занабазарға қарағанда Данзан Равжаа отаншыл Монғолды сүйетін адам болатын. Занабазар ешқашан ағартушы білімді адам болмаған. Ешқандай жоғарғы саналы кітап жазып қалдырған жоқ.

Тибет ламалары әсіресе үлкен басты ламалар табынушы халыққа өзінің мұрынбоқ, қақырық түкірігін жалататын қараңғы қалпында қалған. Осы кезде де Тибет елінде іске асырып жүр. Үлкен ламалар оқушысы атты қол астындағы жалшысына қиына бидай кебегін араластырып жегізеді. Несебін ішкізуі ең бергі мысал. Осындай опасыз арсыз денесінен шыққан барлық арам қою сұйық нәжісін адамға ішкізіп жегізетін Далай лама Моңғолға келеді дейді. Моңғол аналар да ыстық шыққан балаға несебін ішкізіп Тибет адамның жаман ісінің мысалы болып жатады. Өзінің нәжісін баласына беру де өте жаман қараңғылық қой. Бұл жаман ламалар ма.

Моңғолдар бұл күндерде Далай ламаға кім болғанын көрсетеді. Занабазардан кейін дамып жоғарылап білімді болып шыдады ма немесе қараңғы сенімдегі қалпында дәрменсіз сананың ең төменгі сатысында дәл 100 жыл бұрынғы қалпында ма дегенді көрсетеді. Неде болса Ауыл Шаруашылық  Университетіндегілер Тибеттің осы ламасына құрметті доктор дәрежесін береді деп 100 жыл бұрынғысынан өзгермегенін көрсеткелі жатқан сияқты.

Университетті алғаш ашқан әлемнің білімді адамдары діннен жастарды бөлектеп білімді болғызу мақсатында болған. Әлемнің барлық жоғарғы оқу орындары діннен жекеленіп шыдаған. Моңғолдың Ауыл Шаруашылық Университетінің профессорлары университеттің мән мағынасын жоғалтатын күлкілі қайғылы драма ойнайтын болған екен. Ғылым Техникалық Университеті тіпті неше жыл бұрын құрметті доктор дәрежесін берген болатын. Сол кездің ректорлары 100 жыл бұрынғы қалпындамыз  дегенді Далай ламаға көрсетіп дәлелдеген.

Социализм кезінде де Тибеттер Моңғолды басқарған қалпында болатын. Дүйсенбі, Бейсенбі, Сәрсенбі, Сейсенбі, Бейсенбі, Жұма, Сембі, Жексенбі деген сияқты барлығы да Тибет сөздері ғой. 7 күннің аттарын өзгертпей социализм кезінде қолданып жүргендерін енді не деп түсіндірер екен. Социализм дінді сыртқа теппеді осы барлық жаман амалдары арқылы салт дәстүрлерді ғана өзгертпекші болды ғой. Жаңа заманның Моңғолы бүгінде қайда кетіп барады?

Сарлық Тибеттен келген. Қаймақ деген сөздің өзі Тибеттен шыққан. Тибеттің қалыпты бауырсақтары да, өлзий оюлары деген сияқты. Қадақ та Тибеттікі. Қадақтан бас тартып шыдамай жүрміз. Шаған мерекесінің өзі халық мерекесі емес ламалардың мерекесі болып кеткен. Ламалардың дегеніміз  Тибеттің будда дінінің мерекесі болған. Жазда болатын даншиг деген мереке де тағы да сол Тибеттің будда дінінің мерекесі болатынын мысалға алуға болады.

Моңғол аналар мен әжелер Далай ламаға осыншалық табынбайтын шығар. Моңғол аналар бала шағасына табынатын шығар. Моңғол үкіметі Далай ламаны шақырмаған болар. Президент пен Премьер министр Далай ламаға кезікпейтін шығар.

Моңғолдың жастары анасын және әжесін Далай ламаға барма деп өтініңдер. Бала шағаңды сүйесің бе әлде Далай ламаға табынасың ба деп сұраңдар. Далай ламаның алдында дәрменсіз жағдайда болып шашқан бидайын таласып теріп ұят күйге түспеңдер деп айтыңдар. Моңғолдың ер азаматтары Далай ламаға көлеңкесін де көрсетпейді дегенге сенемін.

Моңғолдар Далай ламаға Тибеттің құлы емес екенін көрсететін шығар. Тибет адамды көргенде жанын қоярға жер таппайтын сол бір 100 жыл бұрынғы қайғылы қараңғы сезімінен Моңғол адам арылған шығар.

Моңғол адам Тибеттің Далай ламасына кім болғанын көрсететін жауапкершілікті атақ даңқты күндер басталады. Моңғолдарым Тибет адамның алдында төменшіктеп аяғына жығылмаңдар. Арыстан Тайж аяғына жығылып Моңғолды Манжының аяқ астында Тибеттің құлы еткен ғой. Ұмытпаңдар. Ұмытсаңдар құримыз. Бізді ешкім құртпайды біз өз өзімізді құртамыз.

Molorerdene

 






Сұхбат, Мақала

© Molor-Erdene 2025